μελέτη του για την περιοχή της «Ντόπλιτσας» στη Καστοριά.
Το ακροατήριο αποτελούσαν επιστήμονες μεταξύ των οποίων οι Καστοριανοί Πανεπιστημιακοί καθηγητές Β. Καραγιάννης, Α.Κοβάτσης, Σ. Πελαγίδης και Ν.Ταραμπάνης, ο γνωστός καθηγητής Χριστιανικής Αρχαιολογίας και Τέχνης κ.Ε.Τσιγαρίδας και οι καθηγητές του πολυτεχνείου κα. Μ.Καμπούρη, Α.Πάντσης και Α.Πετρονώτης καθώς και πλήθος προσκεκλημένων καταγόμενων από τη Καστοριά. Η εξαιρετική παρουσίαση αυτή ήταν εμπλουτισμένη με άγνωστο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό. Μεγάλο μέρος της ομιλίας αφορούσε τον Στρατώνα του Στρατοπέδου Μαθιουδάκη.
Συγκεκριμένα ο κ. Τσολάκης αναφέρθηκε κατ'αρχήν στην Αρχιτεκτονική αξία του κτιρίου υποστηρίζοντας πως είναι ένα επιβλητικό κτήριο, σημαντικό δείγμα Στρατιωτικής αρχιτεκτονικής, ενώ επίσης πρόσθεσε νέα στοιχεία για την Ιστορικότητα του κτιρίου, που αφορούν την περίοδο μετά από τα γεγονότα της Απελευθέρωσης του 1912, κατά τα οποία ο στρατώνας αυτός αποτέλεσε βασικό χώρο ιστορικών γεγονότων. Μίλησε για τον στρατωνισμό εκεί του Γαλλικού στρατού κατά τον Α΄Π.Π., καθώς και για το ότι από κει εξόρμησε το απόσπασμα του Ηρωικού Συνταγματάρχη Δαβάκη.
Μάλιστα -όπως είπε ο κ. Τσολάκης- το 1953 είχε αποφασιστεί ότι ο ανδριάντας του Δαβάκη θα τοποθετηθεί εμπρός από αυτόν το Στρατώνα, αλλά εν τέλει με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τοποθετήθηκε στη γνωστή θέση.
Επίσης πρόσθεσε, ότι μετά την Μικρασιατική καταστροφή, ο Δήμος Καστοριάς είχε ζητήσει να στεγαστεί εκεί το Δημοτικό Νοσοκομείο, ενώ η Μητρόπολη, Εκκλησιαστική Σχολή.
Αναφέρθηκε με συγκεκριμένα παραδείγματα, σε άλλες πόλεις της Ελλάδας όπως η Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα, η Βέροια, οι Σέρρες, όπου παρόμοια στρατιωτικά κτίρια αποκαταστάθηκαν και παραδόθηκαν σε χρήσεις κοινής ωφέλειας, καθώς -όπως είπε- οι τοπικές κοινωνίες αντιλήφθηκαν πως τα εγκαταλειμμένα στρατόπεδα αποτελούν (στις Άναρχα δομημένες Ελληνικές πόλεις) τα τελευταία αποθέματα Δημόσιας γης που προσφέρουν μοναδικές ευκαιρίες ανάπλασης. Δυστυχώς -ανάφερε ο κ. Τσολάκης- αυτό δεν έγινε και στη Καστοριά.
Επίσης έκανε μια εκτενή αναφορά στα πρόσφατα γεγονότα που αφορούν τη μη κήρυξη του Στρατώνα ως διατηρητέου, λέγοντας ότι τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων, (παρά τις εισηγήσεις της Εφορίας Νεωτέρων Μνημείων πως το κτίριο συνδυάζει Αρχιτεκτονικές, Ιστορικές και Πολιτιστικές αξίες), μετά από πολιτικές πιέσεις, αποφάσισαν πως δεν συντρέχει λόγος διατήρησης, ενώ αρχικά είχαν εντελώς αντίθετη άποψη. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε πως το ακροατήριο στο άκουσμα περί πολιτικών πιέσεων, αντέδρασε με σχόλια αποδοκιμασίας για τις πιέσεις αυτές
Ο κ. Τσολάκης συνέχισε λέγοντας πως για την απόφαση αυτή που οδηγεί στην κατεδάφιση του στρατώνα, σύντομα οι απόγονοι μας θα μας οικτίρουν. Συνεχίζοντας, ανάφερε πως τα κτίσματα μπορεί να έχουν τη σφραγίδαν του αρχικού τους ιδιοκτήτη αλλά ανήκουν και στον τόπο που βρίσκονται και στην ιστορία του.
Έτσι, ο Στρατώνας της Ντόμπλιτσας, μπορεί να χτίστηκε από τους Τούρκους, αλλά για 100 χρόνια ζυμώθηκε με τις μνήμες της Καστοριάς, αποτελεί ένα τοπόσημο που θυμίζει τις θυσίες μακρόχρονων αγώνων ,των Στρατιωτών και των Καστοριανών για την ελευθερία της πατρίδας τους.
Τέλος αναφέρθηκε στην εργασία φοιτήτριας του καταγόμενης από το Άργος Ορεστικό η οποία έχει σχεδιάσει μελέτη αποκατάστασης του κτιρίου, οπού διαπιστώθηκε και η καταλληλότητα του για στέγαση της Αστυνομίας, είτε για άλλη χρήση. Θα μπορούσε -ανέφερε ο καθηγητής του ΑΠΘ- να μην έχει μείνει μόνο στα σχέδια αλλά να γίνει πράξη και να διατηρηθεί το ωραίο αυτό κτίριο που αποτελεί Ιστορικό και Πολιτιστικό μνημείο του τόπου μας.
Δυστυχώς, την πρόταση αυτή οι φορείς της πόλης μας δεν θέλησαν να την υποστηρίξουν -είπε κλείνοντας και καταχειροκροτούμενος- ο κ.Τσολάκης.
Στη συνέχεια ακολούθησαν πλήθος ερωτήσεων προς τον ομιλητή, οι οποίες επικαλούμενες την κοινή λογική ρωτούσαν γιατί δεν έγινε μια τροποποίηση της μελέτης του αστυνομικού κτηρίου, αλλά και για ποιο λόγο ενώ υπάρχει υπεραρκετός χώρος, επιλέχθηκε το συγκεκριμένο σημείο και γιατί κατόπιν κι έως σήμερα υπήρξε αυτή η επιμονή από πολιτικά πρόσωπα της Καστοριάς.
Ο κ. Τσολάκης ανέφερε πως το τελευταίο αυτό διάστημα ο Δήμος Καστοριάς δεν πίεσε προς την κατεδάφιση, αλλά και ανέφερε δε ονομαστικά τα άτομα που πίεσαν προς αυτή την κατεύθυνση, αποκαλύπτοντας πως σε επικοινωνία που είχε με μέλη του ΚΣΝΜ του είπαν πως πριν 2-3 χρόνια θα είχε αναμφίβολα κηρυχθεί διατηρητέο αλλά πως το ζήτημα της απορρόφησης των χρημάτων για το αστυνομικό κτήριο που έθεταν επιτακτικά οι πολιτικοί της περιοχής μας, έπαιξε βαρύτατο ρόλο στην τελική απόφαση. Και πρόσθεσε πως ενώ τα μέλη του Συμβουλίου ήταν αρχικά θετικά προς την διατήρηση, κατόπιν «δέχθηκαν ένα τηλεφώνημα» που άλλαξε τα πράγματα. Μετά από αυτό «αποφάσισαν να το σκεφτούν με ηρεμία». Τελικά το είδαν με πολύ «ηρεμία», κατέληξε σκωπτικά ο κ. Τσολάκης και όλο το ακροατήριο ξέσπασε σε γέλια με την στάση αυτή των μελών του ΚΣΝΜ.
Εν κατακλείδι, ο Καθηγητής εξέφρασε και τις σοβαρές επιφυλάξεις του για την καταστροφή και αλλοίωση που θα υποστεί ο περιβάλλον χώρος, από την πλήρη ισοπέδωση του λόφου, σύμφωνα με τα σχέδια της μελέτης του νέου αστυνομικού μεγάρου.
Είναι γεγονός λοιπόν πως -έστω και την ύστατη ώρα- ένα εξέχων μέλλος της Πανεπιστημιακής κοινότητας που έχει μελετήσει και ασχοληθεί συγγραφικά με την Καστοριά όσο λίγοι , όχι μόνο υποστηρίζει την κοινή λογική, αλλά εκθέτει με έμφαση την πολύπλευρη αξία αυτού του «βουβού μάρτυρα» της σύγχρονης Ιστορίας μας, του ιστορικού στρατώνα που καταδικάσαμε σε αφανισμό, ενώ κάλλιστα θα μπορούσαμε και οφείλαμε να το έχουμε αποφύγει.
Το μόνο που απομένει να γίνει πλέον, είναι να υπογράψει η Πολεοδομία του Δήμου Καστοριάς και το κτίριο να κατεδαφιστεί. Έτσι όλοι οι Καστοριανοί με αυτά που κάναμε και με αυτά που δεν κάναμε, θα συντελέσουμε σε αυτό που πικρά αλλά εύστοχα σημείωσε ο κ. Καθηγητής, ότι σύντομα οι απόγονοι μας θα μας οικτίρουν για αυτή την απόφαση.
Ανταπόκριση αναγνώστη, από τη Θεσσαλονίκη για την εφημερίδα Νέα Καστοριά
