Ο 77χρονος συμπολίτης μας, Αναστάσιος Μπασακύρος, ένας εκ των πέντε πρωταγωνιστών της ανακάλυψης και εξερεύνησης της Σπηλιάς του δράκου τον Οκτώβριο του 1953, δεν είναι πια κοντά μας, "εκοιμήθη" πριν λίγες μέρες, "υποχρεώνοντας" - κατά τη διάρκεια της επικήδειας ακολουθίας του - ακόμη και τον...
δράκο να δακρύσει.
Η ειρωνεία της τύχης στο μεγαλείο της…
Πάνω που για μήνες - αν όχι για χρόνια - αναζητούσε ο Αναστάσιος Μπασακύρος τη στιγμή της επίσημης αναγνώρισης της γενικότερης συνεισφοράς του στην ανακάλυψη και εξερεύνηση της Σπηλιάς του δράκου, εκδήλωση που - εδώ και καιρό - προγραμμάτιζε ο Δήμος Καστοριάς για την Τετάρτη 27 Ιουνίου 2012.
Η τύχη του έπαιξε ένα πολύ άσχημο παιχνίδι, μιας και εντελώς αναπάντεχα ο 77χρονος συμπολίτης μας έφυγε από κοντά μας τρεις μέρες πριν την εκδήλωση, "αποδημώντας" εις Κύριον, χάνοντας παράλληλα την ευκαιρία να νιώσει κάποιες από τις ευτυχέστερες στιγμές της ζωής του.
Την εν λόγω απονομή τιμητικών διακρίσεων του Δήμου Καστοριάς, ο αείμνηστος πλέον - φίλτατος εν ζωή - Αναστάσιος Μπασακύρος, την περίμενε ως επιστέγασμα των πολυετών προσπαθειών του για την ανάδειξη και λειτουργία της Σπηλιάς του δράκου.
Η ΣΕΝΤΡΑ εκφράζει στην οικογένεια του εκλιπόντος τη βαθιά της λύπη για τον αδόκητο θάνατό του.
Ακολουθεί άρθρο του Γιάννη Ανδριτσόπουλου στα ΝΕΑ πριν 2 χρόνια – 4 Ιουλίου 2012
O έλληνας Ιντιάνα Τζόουνς : «Πώς ανακάλυψα το πιο όμορφο σπήλαιο του κόσμου στην Καστοριά»
«Ξεκινήσαμε με στόχο να ανακαλύψουμε μαργαριτάρια και να γίνουμε πλούσιοι. Όμως, ούτε στα πιο τρελά μας όνειρα δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τον θησαυρό με τον οποίον θα ερχόμασταν αντιμέτωποι. Ήταν ένα κόσμημα της φύσης. Είδαμε σταλακτίτες και σταλαγμίτες σε χιλιάδες μορφές και χρώματα. Πρόκειται για την πιο όμορφη σπηλιά του κόσμου!».
Ήταν Οκτώβριος του 1953 όταν ο 17χρονος Αναστάσιος Μπασακύρος, μαζί με τέσσερις συνομηλίκους του, ξεκινούσε μια περιπέτεια στην άγνωστη Καστοριά, πιστεύοντας ότι θα ανακαλύψει χαμένους θησαυρούς. Όμως, αντί για μαύρα μαργαριτάρια, βρήκε ένα από τα πιο σπάνια σπήλαια της Ελλάδας, τη σπηλιά του Δράκου, ηλικίας τουλάχιστον 6 εκατομμυρίων ετών.
Ξεκινήσανε με μοναδικό εξοπλισμό πέντε φακούς και δύο δεκάμετρα σχοινιά. Η ανακάλυψη της σπηλιάς του Δράκου ήταν η έκπληξη που τους επεφύλασσε το τέλος της μέρας. «Λίγο πριν πάρουμε τον δρόμο του γυρισμού, πρόσεξα τυχαία μια μικρή τρύπα από την οποία δεν χωρούσε να μπει ούτε γάτα. Αρχίσαμε να παραμερίζουμε τα βάτα και τα χώματα που τη σκέπαζαν, ώσπου ανοίξαμε μια κάπως μεγαλύτερη τρύπα».
Αυτό που αντίκρισαν οι πέντε 17χρονοι έχει μείνει μέχρι σήμερα ανεξίτηλα χαραγμένο στο μυαλό του Αναστάσιου Μπασακύρου. «Μπήκαμε έρποντας και βρεθήκαμε αντιμέτωποι με κάτι μοναδικό. Εκπληκτικοί σταλακτίτες και σταλαγμίτες απλώνονταν παντού. Ενα θέαμα ανεπανάληπτο. Μείναμε άφωνοι. Είχαμε ξε-περάσει το όνειρό μας, έχοντας βρει κάτι πολύ ανώτερο από μαργαριτάρι. Ένα πραγματικό στολίδι της φύσης!».
Την επόμενη μέρα, οι πέντε μικροί εξερευνητές έτρεξαν να προλάβουν τα σπουδαία νέα στον τότε δήμαρχο Καστοριάς, Λάκη Παπαμαντζάρη. «Του εξιστορήσαμε το περιστατικό κι εκείνος ενθουσιάστηκε και τηλεφώνησε αμέσως σε αθηναϊκές εφημερίδες της εποχής».
Λίγες ημέρες αργότερα, ξαναμπήκαν στη σπηλιά του Δράκου, αλλά τα παγωμένα νερά των λιμνών που είχε στο εσωτερικό της έκαναν αδύνατη την εξερεύνησή της. Μόλις μπήκε το καλοκαίρι του 1954,έκαναν πάλι το όνειρό τους πραγματικότητα. «Ξεκινήσαμε με λίγα εφόδια, αλλά και μ' ένα ημερολόγιο τοίχου. Ανά δέκα μέτρα αφήναμε κάτω από ένα χαρτάκι, για να μη χαθούμε».
Το θαύμα της φύσης. Οι νεαροί επισκέφθηκαν τη σπηλιά αρκετές φορές ακόμη, μαζί με έλληνες και ξένους σπηλαιολόγους. «Όσο πιο βαθιά μπαίναμε τόσο πιο ονειρώδες ήταν το θέαμα που αντικρίζαμε. Χιλιάδες σταλακτίτες και σταλαγμίτες, με απίστευτα σχήματα και χρωματισμούς, που δεν θα μπορούσε να τους φτιάξει ανθρώπινο χέρι, όσα χρόνια κι αν προσπαθούσε», σημειώνει ο κ. Μπασακύρος.
Οι συχνές επισκέψεις των 17χρονων συνοδεύονταν από έναν μεγάλο «σύμμαχο», που μπορούσε να αποδειχθεί θανάσιμος «εχθρός»; την άγνοια κινδύνου. «Δεν υπολογίζαμε κανένα κίνδυνο. Υπήρχαν αρκετά σημεία χωρίς οξυγόνο. Όπως μας είπαν κατόπιν οι επιστήμονες, ο ήχος από τις φωνές μας πολλαπλασιαζόταν μέσα στο σπήλαιο, γεγονός που προκαλούσε ισχυρό κίνδυνο κατολίσθησης. Κι εμείς δεν είχαμε ούτε κράνη».
Ο Αναστάσιος Μπασακύρος θυμάται ότι η τολμηρή παρέα του χάραξε τον δρόμο για τους σπηλαιολόγους που επισκέφθηκαν τη σπηλιά. «Προχωρούσαμε εμείς κι εκείνοι μας ακολουθούσαν. Μια μέρα, τρεις Αθηναίοι σπηλαιολόγοι προσπάθησαν να περάσουν στην άλλη όχθη της λίμνης με μια φουσκωτή βάρκα. Όταν είδαν ότι εμείς περνούσαμε κολυμπώντας μέσα σε δυο λεπτά, τους άκουσα να λένε: "Αυτοί είναι πιο πρακτικοί. Ας τους ακολουθήσουμε γιατί θα βραδιάσουμε”'! Έβγαλαν τα ρούχα τους και κολύμπησαν μαζί μας».
Κατέστρεψαν το «λευκό πέπλο»
Η ιστορία της σπηλιάς του Δράκου έχει και τα μελανά της σημεία. Οι πλιατσικολόγοι έγιναν αιτία να χαθεί ο πιο επιβλητικός σταλακτίτης του σπηλαίου. «Στο κέντρο της μεγάλης λίμνης κρεμόταν ένας εκθαμβωτικός ολόλευκος σταλακτίτης, μήκους 3 και πλάτους 5 μέτρων, που τον είχαμε ονομάσει "λευκό πέπλο”. Ήταν σαν ένα μεγάλο σεντόνι που σκέπαζε τη σπηλιά. Τέτοιος σταλακτίτης δεν νομίζω ότι υπάρχει σε κανένα άλλο σπήλαιο του κόσμου. Δυστυχώς, έχει πια χαθεί. Όσοι επισκέπτονταν τη σπηλιά έσπαγαν κι από ένα κομμάτι για... σουβενίρ. Ότι απέμεινε, βυθίστηκε μέσα στη λίμνη».
Η σπηλιά του Δράκου άνοιξε για το κοινό, 56 χρόνια μετά την ανακάλυψή της.
Ο Αναστάσιος Μπασακύρος την επισκέφθηκε ξανά, μαζί με τους δύο φίλους του από την παρέα των πέντε, που βρίσκονται στη ζωή. «Είμαι χαρούμενος, διότι αυτό το εκπληκτικό μνημείο της φύσης κληροδοτείται στις επόμενες γενιές. Όσο ζω θα τη θυμάμαι και πιστεύω ότι το ίδιο θα συμβεί και με όσους βρεθούν μέσα της».
