Καστοριά – Υπέρ Υγείας: Αρτηριακή υπέρταση – Γενικές αρχές (και κάποιοι μύθοι)

Posted by : Mr. Blog | 5 Αυγ 2015 | Published in

Καστοριά – Υπέρ Υγείας: Αρτηριακή υπέρταση – Γενικές αρχές (και κάποιοι μύθοι)
Γεώργιος Ζ. Τσιαούσης, Ειδικός  Καρδιολόγος

Από πού προέρχεται η υπέρταση; Στο 98% των ασθενών η υπέρταση είναι ιδιοπαθής. Στο υπόλοιπο 2% (συνήθως νέοι ή άτομα με ανθεκτική υπέρταση) αποδίδεται σε κάποια παθολογική αιτία που μπορεί δυνητικά να διορθωθεί. Σε κάθε περίπτωση, τα αγγεία του σώματος σκληραίνουν. Άρα η υπέρταση δεν προκαλείται από την καρδιά, αντιθέτως
η καρδιά είναι ένα από τα όργανα που πλήττεται περισσότερο από την υπέρταση (τα άλλα είναι ο εγκέφαλος, οι νεφροί και τα αγγεία των ματιών μας).

Πώς καταλαβαίνουμε ότι έχουμε υπέρταση; Η υπέρταση μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα (όπως «βαρύ κεφάλι», βάρος στον αυχένα κτλ), αλλά δυστυχώς μπορεί να υπάρχει χωρίς συμπτωματολογία (ανακάλυψή της σε τυχαία μέτρηση). Γι’ αυτό και δεν είναι κακό πού και πού να μετρούμε την πίεσή μας, ακόμα και αν δεν αισθανόμαστε κάτι.

Έχει τόσο σημαντικές συνέπειες; Η υπέρταση αποτελεί έναν από τους κλασικούς
παράγοντες κινδύνου για όλο το φάσμα των καρδιαγγειακών νοσημάτων, από το έμφραγμα του μυοκαρδίου ως το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή (η συχνότερη αρρυθμία σε ηλικίες άνω των 60).

Πώς τίθεται η διάγνωσή της; Τυχαίες μετρήσεις (πχ στο φαρμακείο) ή συμπτώματα οδηγούν στην υποψία της νόσου. Ακολουθεί η μέτρηση στο ιατρείο (που μπορεί κάποιες φορές να είναι πλασματικά υψηλή, φαινόμενο «λευκής μπλούζας») και κάποιος εργαστηριακός έλεγχος (για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο δευτεροπαθούς υπέρτασης). Συνήθως απαιτείται και Τρίπλεξ (υπέρηχος) καρδιάς για να αναζητηθούν τυχόν σημεία υπερτασικής καρδιοπάθειας, που θα σήμαινε χρονιότητα της νόσου. Αν τα στοιχεία δεν είναι πειστικά, ζητείται μέτρηση της πίεσης κατ’ οίκον για κάποιες ημέρες ή τίθεται Χόλτερ 24ωρης καταγραφής της πίεσης. Η σωστή μέτρηση της πίεσης πρέπει να γίνεται μακριά από γεύματα ή σωματικό ή συναισθηματικό στρες. Η καταλληλότερη ώρα είναι το πρωί και το βράδυ (και όποτε δεν αισθανόμαστε καλά). Η μέτρηση γίνεται μετά από ακινησία για 5 λεπτά (καθιστός ο εξεταζόμενος). Μετά από άλλα πέντε λεπτά γίνεται δεύτερη μέτρηση. Τις μετρήσεις 7-14 ημερών τις αξιολογεί συνολικά ο Ιατρός και κρίνει αν απαιτείται περαιτέρω το Χόλτερ πίεσης ή η διάγνωση έχει ήδη τεθεί.

Πώς αντιμετωπίζεται η υπέρταση; Τα υγιεινοδιαιτητικά μέτρα είναι απολύτως απαραίτητα (και μειώνουν συνολικά τον καρδιαγγειακό μας κίνδυνο): απώλεια βάρους, άσκηση και μείωση της πρόσληψης άλατος από τις τροφές. Η συνήθεια της αλατιέρας στο τραπέζι είναι ξεκάθαρα βλαβερή, ενώ προσοχή απαιτείται και σε τρόφιμα με σημαντική περιεκτικότητα σε άλας, όπως τα τυριά, το ψωμί του εμπορίου και τα «μεζεδάκια». Το σκόρδο και το λεμόνι δεν έχουν καμία επίδραση στην πίεση, μπορούν όμως, μαζί με τα καρυκεύματα, να νοστιμίσουν το φαγητό μας, ώστε να χρειάζεται τελικά λιγότερο αλάτι. Το αλκοόλ πρέπει να είναι μετρημένο (μία μερίδα αλκοολούχου ποτού επιτρέπεται ανά ημέρα). Στις περισσότερες περιπτώσεις υπερτασικών ασθενών απαιτείται η έναρξη φαρμακευτικής αγωγής. Αυτή δεν είναι υποχρεωτικά μόνιμη: ένας ασθενής που θα μειώσει σημαντικά το σωματικό του βάρος, θα «κόψει» το επιπρόσθετο αλάτι (γιατί όλες οι τροφές έχουν τη δική τους περιεκτικότητα σε αλάτι) και θα αποφασίσει να ασκείται τακτικά, πιθανώτατα να χρειαστεί λιγότερο ή και καθόλου φάρμακο μετά από ικανό χρονικό διάστημα. Πάντως τα φάρμακα είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά και παρουσιάζουν, σε ορισμένους μόνο ασθενείς, ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες (ασήμαντες συγκριτικά με το συνολικό όφελος υγείας που μας προσφέρουν).

Από τη στήλη Υπέρ Υγείας της εφημερίδας ΝΕΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑ
Επιμέλεια στήλης Δώρα Κωτσοπούλου